Photo: ©FAO/Anatolii Stepanov

Roma, İtalya - Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün bildirdiğine göre, Küresel Gıda Emtiya fiyatları, son iki aydır yaşanan düşüşün ardından, Ağustos ayında şeker, buğday ve palm yağındaki güçlü taleple birlikte yeniden toparlandı. 
Küresel piyasalarda en çok işlem gören ürünlerin fiyatlarını izleyen endeks, Ağustos ayında Temmuz'a göre yüzde 3,1, 2020 yılının aynı ayına göre ise yüzde 32,9 artışla ortalama 127,4 puan oldu. 

ŞEKER FİYATLARI YÜKSELDİ
Dünyanın en büyük şeker üreticisi olan Brezilya’da yaşanan don olayı şeker fiyatlarının Temmuz ayına göre yüzde 9,6 yükselmesine neden oldu. Şeker fiyatlarındaki daha sert bir yükselişi ise Avrupa Birliği ile Hindistan’daki olumlu üretim beklentileri, hampetrol fiyatlarındaki düşüş ve Brezilya Reali’nin değer kaybı frenledi.

BİTKİSEL YAĞLARDA ARTIŞ SÜRÜYOR
Bitkisel Yağ Fiyatları Endeksi, uluslararası palmiye yağı fiyatlarında beklentilerin çok altında üretim konusundaki derin endişeler, Malezya’da stoklardaki büyük erime nedeniyle tarihi yüksek seviyelere ulaştı. Ağustoş ayında endeksteki artış yüzde 6,7 olarak gerçekleşti. Kolza ve ayçiçek yağında da fiyatlar yükseldi.

TAHIL FİYATLARI DA ARTIYOR
FAO Tahıl Fiyat Endeksi, Ağustos’ta Temmuz ayına göre ortalama yüzde 4,3 daha yüksek oldu. Dünya buğday fiyatları, bazı büyük ihracatçı ülkelerdeki azalan hasat beklentileri nedeniyle yüzde 8,8 arttı. Buna karşılık, Arjantin, Avrupa Birliği ve Ukrayna'da artan üretim beklentileri Brezilya ve Amerika Birleşik Devletleri'nde düşen üretim tahminlerini yumuşatırken mısır fiyatları yüzde 0,9 düştü. Uluslararası pirinç fiyatları aşağı yönlü seyrini sürdürdü.

FAO Et Fiyat Endeksinde Ağustos’ta küçük bir yükselme gözlendi. Fiyatlardaki bu yükselişe ise, Çin'den gelen güçlü alımların küçükbaş ve büyükbaş et fiyatlarını desteklemesi ve Doğu Asya ve Ortadoğu'dan gelen güçlü ithalat talebinin kümes hayvanı fiyatlarını artırması neden oldu. Domuz eti fiyatları ise Çin'in alımlardaki düşüşün devam etmesi ve Avrupa'daki zayıf iç talep nedeniyle düştü.

SÜT ÜRÜNLERİNDE SERT DÜŞÜŞ
FAO süt ürünleri Fiyat Endeksinde ise Temmuz ayına göre marjinal bir düşüş kaydedildi. Endeksteki düşüşe, küresel ithalat talebinin zayıflaması ve Okyanusya'da mevsimsel olarak artan ihracat olanaklarının çoğalmasıyla birlikte süt tozlarına yönelik talebin, artan tereyağı ve peynir fiyatlarından daha sert bir şekilde düşmesi neden oldu.

Küresel tahıl arzı düşük üretim beklentilerine ragmen yeterli düzeyde

FAO'nun yine bugün yayınlanan Hububat Arz ve Talep Özetine göre, 2021'de küresel tahıl üretiminin bir önceki yıla göre yüzde 0,7 artacak. Ancak bu artışın da Temmuz beklentilerinin altında kalacağı ve küresel tahıl üretiminin 2 788 milyon tona ulaşacağı tahmin ediliyor.
Dünya buğday üreteminin, ağırlıklı olarak Kuzey Amerika'daki uzun süreli kuraklık koşullarının olumsuz etkisinin yanı sıra Kazakistan ve Rusya Federasyonu'ndaki olumsuz hava koşulları nedeniyle, bu yıl yüzde 0,7 oranında azalarak 769,5 milyon tona düşmesi bekleniyor.
Brezilya'daki üretimin daralması beklense bile, küresel iri taneli tahıl üretiminin 2021'de yüzde 1,3 artarak 1.499 milyon tona çıkacağı tahmin ediliyor. Vietnam için bildirilen rekor verimle desteklenen küresel pirinç üretiminin yıllık bazda yüzde 0,9 artarak tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 519 milyon tona ulaştığı görülüyor.

FAO, 2021/22'de küresel bazde tahıl kullanımının bir önceki yıla göre yüzde 1,4 artarak 2 809 milyon tona yükselmesini ve yem kullanımındaki güçlü büyümenin yanı sıra daha yüksek gıda tüketiminin desteklenmesini öngörmektedir. Küresel tahıl stokları için Temmuz ayı tahmini ise, 2022'de sezon sonuna kadar, açılış seviyelerinden yüzde 0,9'luk bir düşüşle 809 milyon tona düşürüldü.
Küresel pirinç stokları rekor düzeyde ikinci en yüksek seviyesine ulaşma yolunda ilerlerken, kuru havanın buğday stoklarını azaltması bekleniyor – Stoklamanın sona erdiği Amerika Birleşik Devletleri'nde sekiz yılın en düşük seviyesine ulaştı ve Kanada'nınki son 40 yılın en düşük seviyesine geriledi.
Genel olarak, hububat için dünya stok-kullanım oranının 2021/22'deki yüzde 29.9'dan yüzde 28.1'e düştüğü tahmin edilmesine karşın FAO"Ancak yine de bu oran tarihsel bir perspektiften nispeten rahat bir arza işaret ediyor" diyor.Dünya hububat ticaretinin 2021/22'de yüzde 1,3 oranında azalarak 466 milyon tona gerilemesi beklenirken, buğday ve iri tanelerde öngörülen düşüşler dünya pirinç ticaretinin artmasından daha ağır basıyor.

Bağlantılar

FAO Gıda Fiyatları Endeksi

FAO’nun yeni Hububat Arz ve Talep Raporu

Dünya Gıda Durumu

AMIS: Pazar İzleme

Tarımsal Pazar Bilgi Sistemi  (AMIS)