Fotoğraf: © FAO

Değişen iklim koşulları, giderek artan sıcaklılar dünyada olduğu gibi Türkiye’de de orman yangınlarının sıklığı ve büyüklüğünde artışa neden oluyor. 2021’de Ege kıyılarını küle çeviren yangınlarda Türkiye, EFI verilerine gore yaklasik 150 bin hektara yakın ormanını kaybetti. Büyük yangınlar sonrası kaybedilen orman varlığının yanısıra bitki ve canlı biyolojik çeşitlilik de ciddi tehlike altına giriyor.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), giderek daha da can yakıcı hale gelen bu soruna çözüm bulabilmek için, Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü ortaklığı ve Doğa Koruma Merkezi’nin (DKM) işbirliğiyle Muğla İlinde Yangın Sonrası Orman ve Maki Ekosistemlerinin biyolojik çeşitlilik Odaklı Onarımı’ projesini hayata geçirdi. FAO ve DKM uzmanları uzun süren saha çalışmaları ve çalıştayların  ardından Yangın Sonrası Ormancılık Uygulamalarına Yönelik Ekosistem Onarımı Kılavuzu hazırladı. Hazırlanan kılavuzun uygulanması ve pilot uygulama çalışmalarına yönelik kapasite artırım eğitimi Muğla Orman Bölge Müdürlüğü’nün ev sahipliğinde ve bölge teknik personelinin katılımıyla Muğla’da yapıldı.

Açılış konuşmasını yapan Muğla Orman Bölge Müdürü Salim Karabulut, Orman Genel Müdürlüğü olarak projeye ve sonuçlarına önem  verdiklerini, bundan sonra orman yangınlarının restorasyonu konusunda yapılacak çalışmalara da projenin ışık tutacağını kaydetti.

Orman Genel Müdürlüğü Ekosistem Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Biyolojik Çeşitlilik Şube müdürü Şahismail Beyazıt da konuşmasında, bakanlık ve Genel Müdürlük olarak biyolojik çeşitlilik korunmasına yönelik çalışmalar için önemli oranda bütçe artışı sağladıklarını söyledi. Beyazıt, bu çalışma sonucunda tehlike altında olan türlerin ve bitkilerini belirlenmesinin Genel Müdürlük çalışmaları için de bir yol haritası hazırlanmasına dayanak olacağını kaydetti. 

DKM Genel Müdür Yardımcısı Yıldıray Lise, biyolojik çeşitlilik temelli ekosistem onarımı konusunda bilgi verirken, DKMBiyolojik Çeşitlilik Koruma Programı Proje Yürütücüsü Dr. Elif Deniz Ülker de projenin hedeflerini, kapsamını ve şimdiye kadar yapılan aktivitelerin  sonuçları hakkında sunum yaptı.

Projenin danışmanlarından Prof Dr Ali Kavgacı ise yaptığı sunumda  yangınların etkilerini, ağaç türleri ile yangın alanlarında rejenerasyon süreçleri hakkında bilgi verdi.

Hacettepe Üniversitesi’nden Prof Dr Çağatay Tavşanoğlu moderatörülüğünde yapılan çalıştayın ikinci bölümünde ise ODTÜ’den Prof Dr Can Bilgin yangınlardan en çok etkilenen canlı türlerini anlattı. Mevcut yangın sonrası uygulamalar hakkında bilgi veren Bilgin, proje kapsamında yangından etkilenen hedef kuş türleri için yapılan  pilot uygulamaya yönelik bilgi verdi. .

Çalıştayın ikinci bölümünün ardından yangın alanında görevli Orman Bölge Müdürlüğü şefleri ve personeli ile ‘Kılavuz’da önerilen uygulamalar hakkında görüş alışverişinde bulunuldu.

Proje kapsamında FAO ve DKM uzmanları Muğla Orman Bölge Müdürlüğü ekipleri ile birlikte yangından etkilenen alanlarda yapılan pilot uygulamaları da yerinde inceledi. Varlıklarını ağaçlara bağlı sürdüren bazı kuş türlerinin pilot uygulama ile asılan yuva kutularının kullanıldığı ve bu türler atrafında üreme aktivitelerinin başladığı gözlemlendi.