Fotoğraf: © FAO

Bolu – Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ve Tarım ve Orman Bakanlığı iş birliğinde yürütülen “Bolu’da Agroekoloji Yönetim Sisteminin Geliştirilmesi” projesi kapsamında Seben ve Yeniçağ ’da iki gün süren baklagiller ve yem bitkileri konularında Uygulamalı Çiftçi Okulları (UÇO) faaliyeti geniş katılımla gerçekleştirildi.

Bolu’da agroekolijik tarım konusunda çiftçilere deneyim ve bilgi aktarmayı amaçlayan projede yapılan çalışmaların bir ayağı da sürdürülebilir tarımsal ekosistem ve arazi yönetimi için elverişli ortamın iyileştirilmesini hedefliyor. Bu çerçevede Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü koordinasyonunda yürütülen demonstrasyon parsellerinde gerçekleştirilen UÇO faaliyetleri Seben ve Yeniçağa ilçelerinde Bolu İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Seben ve Yeniçağa İlçe Müdürlüklerinden uzmanlar ve çiftçilerin katılımıyla gerçekleştirildi. Proje kapsamında desteklenen iyi uygulamalar sürecinde öğrenilen edinilen deneyimlerin yaygınlaştırılmasını da hedefleyen bu proje kapsamında uygulamalı olarak gerçekleştirilen demostrasyon çalışmalarının başarılı olduğu UÇO faaliyetleri ile gözlemlendi.

İki gün süren UÇO faaliyetinin ilk arazi çalışması Seben ilçesinde gerçekleştirildi ve çiftçiler Güneyce Köyünde kurulan demonstrasyon alanlarında mercimek ve nohut yetiştiriciliği hakkında pratik bilgi aldılar ve görüş alışverişinde bulundular.  Çiftçiler ve katılımcılar ürünlerin gelişime durumlarını gözlemleyerek önerilen çeşitlerin bölgeye uyum ve performansı hakkında karşılıklı değerlendirmeler yaptılar. Demonstrasyonlarda daha önce yazlık olarak ekimi gerçekleştirilen yeşil mercimek (Bozok ve Karagül) ve nohut (Tunç) çeşitlerinin bölge koşullarına oldukça yüksek düzeyde uyum sağladıkları gözlemlendi. Değerlendirmeler arasında yabancı ot yönetimi, potansiyel zararlı ve hastalık sorunları ile hasat yöntemleri yer aldı. Çiftçiler, özellikle mercimek çeşitlerinin iyi uyum sağladığını ve gelecek için umut verici olduğunu uzmanlara ve FAO ekibine ilettiler.

UÇO faaliyetinin ikinci gününde Yeniçağa ilçesindeki pilot lokasyonlarda kışlık olarak ekimi yapılan Macar fiğinin gelişime durumu gözlemlendi ve değerlendirildi. Bu demonstrasyon parsellerinde Kansur macar fiği çeşidinin tek ürün olarak ve arpa ile karışık ekim yapılan parsellerde gözlemler yapıldı ve ürünün performansları üzerinde çiftçiler ile fikir alışverişinde bulunuldu.

Çiftçiler bölgedeki yem bitkileri üretimine ilişkin deneyim ve gözlemlerini paylaşarak bölge şartlarına uygun yem bitkilerine yüksek derecede ihtiyaç duyulduğunu vurguladılar. Bu çerçevede Kansur macar fiği çeşidinin hem tekli hem de karışık ekim olarak yüksek performans gösterdiği, özellikle arpa ile gerçekleştirilen karışık ekimin bölge için oldukça umut vaat ettiği gözlemlendi. Çiftçilerin değerlendirmeleri, Macar fiğinin ilçede ve ilde hayvansal üretimin geliştirilmesinde önemli bir ürün olacağını ve aynı zamanda baklagil özellikleri nedeniyle toprağa sağladıkları azot ve organik madde ile toprak verimliliğinin artırılmasına da katkıda bulunacağını gösterdi. Değerlendirmelerde katılımcılar demonstrasyon sahasında bizzat şahit oldukları yoğun arı faaliyetleri ile macar fiğinin arıcılığa da önemli katkıda bulunabileceğini deneyimlediler. Arıların meyve ve sebzelerde verimi arttıracak tozlaşma ekosistem hizmetine yaptığı olumlu etki belirtilerek denemenin sadece proje bölgesine değil aynı zamanda da küresel ölçekte gün geçtikçe daha çok değer kazanan agroekolojik tarımsal katkısı uzmanlar ve çiftçiler tarafından ortak görüşle vurgulandı.