Ankara- Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ile Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yürütülecek ve Küresel Çevre Fonu (GEF) finansmanının desteklediği altı ilde uygulanması planlanan ‘Doğa Temelli Çözümler (NBS) Yoluyla Tarım ve Gıda Sisteminin Sürdürülebilirliğinin ve Dayanıklılığının Desteklenmesi Projesi’nin hazırlık çalışmaları başladı. Projenin Hazırlık Çalıştayı dün Ankara’da uzmanlar, akademisyenler ve FAO yetkililerinin katılımı ile gerçekleşti. 

Açılış konuşmalarının ilkini gerçekleştiren FAO Temsilci Yardımcısı Sayın Dr Ayşegül Selışık çağımızın en büyük sorunu olan iklim değişikliğinin etkilerini en çok tarım ve gıda sektörünün yaşadığını vurgulayarak bu zorluklara karşı koyabilmek için sürdürülebilir ve dayanıklı çözümler geliştirmemiz gerektiğinin altını çizdi. Ve sözlerine şöyle devam etti “İşte tam da bu noktada, Doğa Temelli Çözümler devreye giriyor. Belki bu ifade tarım sektörü için en başta yeni bir kavram olarak karşımıza çıkacak ama Doğa Temelli Çözümler kısa adıyla NBS; özellikle tarım ve mera gibi ekosistemlerin kendi kendini yenileme gücünden yararlanarak iklim değişikliğinin etkilerini azaltmayı, biyolojik çeşitliliği korumayı ve ekosistemleri güçlendirmeyi hedefelerken aynı zamanda sürdürülebilir üretimle gıda güvenliğini sağlamayı amaçlayan yöntemleri içermekte. NBS, tarım ve gıda sistemlerinde uygulandığında toprak sağlığını iyileştirerek verimliliği artırır, su kaynaklarını korur, zararlılarla mücadelede kimyasal kullanımının azaltır ve çiftçilerimizin girdi maliyetlerini düşürerek gelirlerini artırır ve geçim kaynaklarını güçlendirir. Bu çerçevede bu proje Türkiye’de Tekirdağ, Niğde, Nevşehir, Bingöl, Kahramanmaraş ve Kars olmak üzere 6 ilde ve 4 bölgede uygulanacak, aynı zamanda Türkiye, Çin, Hindistan, Arjantin, Kazakistan başta olmak üzere 32 Ülkenin yer aldığı GEF Gıda Entegre Programı'nın önemli bir bileşeni olarak, özellikle buğday ve hayvancılık/mera gibi iki kritik üretim alanına da odaklanacaktır.”

Çalıştayın ikinci açılış konuşmasını gerçekleştiren Tarım Reformu Genel Müdür Yardımcısı Sayın Abdülkadir Karabulut ise konuşmasına insanoğlunun yeterli beslenmek için gıdaya, dengeli beslenmek için ise hayvansal gıdaya ihtiyacımızın ne kadar önemli olduğunu vurgulayarak başladı. “Son 50 yılda dünya nüfusu iki kat artarken tarımsal üretim yaklaşık on katın üzerinde artmış. 2050’ye girerken ise nüfus yüzde 30 daha artacak gıdaya olan talep ise yüzde 60 artacaktır. Tarım alanları ise yüzde 12 azalmış durumdadır. Bu nüfusun gıda talebinin karşılanabilmesi için tarım alanlarının 500-600 milyon dekar ilave tarım arazisine ihtiyaç var, böyle bir çağdayız. Dolayısıyla tüm dünyada özellikle tarımsal üretimde daha sürdürülebilir üretim metotları, kaynakların sürdürülebilir kullanılması noktasında çok ciddi çabalar gerekiyor. Bu çabalarda uluslararası kurumların katkıları çok önemli. Bu projelerdeki en önemli nokta sorunlar ile ilgili bir farkındalık yaratmak yol haritası çizmek açısından çok önemli. Biz bireysel ve toplumsal olarak birçok kavram ile yeni tanışıyoruz, dolayısı ile bu kavramlar ile ne kadar erken tanışırsak bu sorunların büyümesini engellemeye yönelik o kadar etkin oluruz.” Dedi.

“Her şey sürdürülebilir tarımsal üretim için”

Sayın Karabulut konuşmasında yapılan tüm çalışmalar tarımsal üretim için ve çalışmaların odağında çiftçi olmalı. Kurduğumuz her cümlenin öznesidir çiftçi. Bu nedenle burada tasarlayacağımız bu projenin sorun ve çözüm önerilerini ortaya koyma sürecinde tüm reçeteler çiftçiye ulaşmıyorsa ve çiftçide bir farkındalık yaratmıyorsa bu çalışmaların bir kıymeti olmaz. Bu nedenle bu kadar önemli bir dönemde tematik bir alanda uygulanacak, birçok kurumu bir araya getirmiş ve itina ile seçilmiş illerde uygulanacak olan bu proje için çok umutluyum diyerek sözlerine son verdi.

Çalıştay, uzmanların ve akademisyenlerin detaylı sunumları ile devam etti. Ayrıca çalıştayın öğleden sonraki bölümünde buğday ve hayvancılık/mera çalışma grupları oluşturularak proje bileşenleri hakkında kolaylaştırılmış grup tartışması ve ayrıca olası proje faaliyetlerine ilişkin ilk fikirlerin, fırsatların, zorlukların ve sınırlamaların toplanması konularında fikir alışverişinde bulunuldu.

Proje Hakkında

Proje altı ilde uygulanacaktır, proje illeri; Niğde, Nevşehir, Kahramanmaraş, Bingöl, Kars, Tekirdağ’dır. Projenin amacı, doğa temelli çözümleri tarım sektörüne entegre ederek gıda sistemi tarafından neden olunan çevresel bozulmayı, biyolojik çeşitlilik kaybını, toprak bozulumunu, tatlı su kaynaklarının tükenmesini, tarımsal besin kirliliğini ve sera gazı emisyonlarını azaltmaktır. Mevcut senaryoda, üretimin devam eden genişlemesi ekosistemlere artan bir tehdit oluşturmakta ve gıda sistemi iklim değişikliği olayları, kuraklık ve aşırı sıcak dalgalar gibi durumlardan kaynaklanan artan kırılganlıklarla karşılaşmaktadır. Doğa temelli çözümlerin tanıtılması, düzenleyici çerçevelerin, koordinasyon mekanizmalarının ve finansal mekanizmaların geliştirilmesi ile bu çözümlerin sistemin içinde geniş çapta benimsenmesini kolaylaştırmayı amaçlamaktadır. Amaç, sadece sürdürülebilir ve doğa dostu tarımsal üretim uygulamalarını hayata geçirmekle kalmayıp aynı zamanda tüketici talebini yönlendirmek, değer zinciri aktörlerinin önceliklerini değiştirmek ve iş uygulamalarını dönüştürmek suretiyle gıda sisteminin sürdürülebilir dönüşümünü katalize etmektir. Bu kapsamlı yaklaşım, mevcut yapılar tarafından yaratılan olumsuz etkileri ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır. Projenin yaklaşık bütçesi, 4 804 128 dolardır. Uygulama süresi 48 aydır.