FAO in Viet Nam

Giúp nông dân thích ứng với biến đổi khí hậu

22/03/2016

Cùng với Việt Nam, một trong những quốc gia dễ bị tổn thương nhất trước tác động của biến đổi khí hậu, Liên Hợp Quốc khai trương một sáng kiến mới có ý nghĩa sống còn nhằm  giúp bảo vệ sinh kế, tăng cường sản xuất nông nghiệp và đẩy mạnh an ninh lương thực. Chúng ta đều biết rõ nguy cơ khi mùa bão đến, nhưng bên cạnh đó còn có những hiểm họa khác liên quan đến biến đổi khí hậu như hạn hán nghiêm trọng, xâm nhập mặn, sạt lở đất, và cháy rừng.  

Nông nghiệp là trọng tâm của nền kinh tế Việt Nam, đóng góp hơn 18% GDP. Nông nghiệp sử dụng đến gần một nửa lực lượng lao động của cả nước với mô hình phổ biến là sản xuất hộ gia đình quy mô nhỏ. Tác động của biến đổi khí hậu khác nhau giữa bảy vùng khí hậu của Việt Nam, nhưng đều gây hậu quả nghiêm trọng đến sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp. Ví dụ, nhiệt độ tăng có nhiều khả năng rút ngắn chu kỳ tăng trưởng của cây trồng ở miền Bắc, và hạn hán được dự kiến là sẽ gây ra tình trạng thiếu nước nghiêm trọng ở miền Nam và miền Trung. Dọc các vùng duyên hải, sự thoái hóa của các rạn san hô và sụt giảm của sinh vật phù du được dự đoán là sẽ tàn phá quần thể các loài cá, trong khi mực nước biển dâng sẽ buộc di dời nhiều hoạt động nuôi trồng thủy sản ven biển.

Sáng kiến mới là một phần trong Chương trình Lồng ghép Nông nghiệp vào Kế hoạch Thích ứng Quốc gia, được Chính phủ Đức tài trợ nhằm hỗ trợ các nước tăng cường năng lực ứng phó theo hướng thích ứng với biến đổi khí hậu. Cùng với Việt Nam, Nepal, Kenya, Philippin, Thái Lan, Uganda và Uruguay sẽ đưa các ngành nghề nông nghiệp của họ vào trong các Kế hoạch Thích ứng Quốc gia tương ứng.    

Ở Việt Nam, Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên Hợp Quốc (FAO) và Chương trình Phát triển của Liên Hợp Quốc (UNDP) sẽ hỗ trợ Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn và các cơ quan chủ quản xếp ưu tiên và thực hiện các chiến lược thích ứng. Các chiến lược này sẽ làm lợi cho các cộng đồng địa phương tùy thuộc vào mô hình sinh kế của họ, là làm nông, lâm hay ngư nghiệp.  
Ông JongHa Bae, Trưởng đại diện FAO tại Việt Nam, cho biết: “FAO hoan nghênh cơ hội hợp tác với UNDP và sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Chính phủ Đức để cùng Chính phủ Việt Nam lồng ghép các vấn đề về rủi ro và cơ hội liên quan đến biến đổi khí hậu vào trong các quá trình lập kế hoạch hành động và dự trù ngân sách của đất nước vì chúng có liên quan đến ngành nông nghiệp.”

Chương trình hỗ trợ  ba năm này sẽ giúp tìm ra các lỗ hổng chính sách và cơ hội lồng ghép những yêu cầu chủ yếu về khả năng thích ứng của các phương án sinh kế dựa trên nông nghiệp vào trong các quá trình lập kế hoạch và dự trù ngân sách của các ngành và các nhóm liên ngành. Mục đích là xác định và thiết kế nên những hệ thống có khả năng dự báo nguy cơ tốt hơn, theo dõi những mất mát, thiệt hại không tránh khỏi, bao gồm cả các cơ chế bảo hiểm và chia sẻ nguy cơ. Với một khoản dự phòng mất mát và thiệt hại, các cộng đồng dễ bị thương tổn sẽ có khả năng tiếp cận một số nguồn tài trợ bên ngoài để có thể tái thiết và phục hồi.

Bà Louise Chamberlain , Giám đốc Quốc gia UNDP tại Việt Nam, phát biểu: “Tình hình hạn hán và xâm nhập mặn hiện nay cho thấy tính cấp bách của việc chúng ta phải thực hiện ngay những biện pháp vững chắc, mang tính chiến lược, để thích ứng với tình trạng khí hậu biến đổi liên tục cũng như với các hiện tượng thời tiết cực đoan, nhằm xây dựng khả năng phục hồi cho cộng đồng trước tác động ngắn và dài hạn của biến đổi khí hậu.”

Hội thảo khởi động chương trình không chỉ thảo luận những hành động quan trọng nhất sẽ được thực hiện trong khuôn khổ chương trình, mà còn bàn về các nỗ lực cần có để giải quyết vấn đề tác nhân và tác động của biến đổi khí hậu cũng như đảm bảo phát triển bền vững và công bằng. Tham dự Hội thảo có các cán bộ đại diện cho FAO, UNDP, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn và các bộ liên quan, cùng các tổ chức quốc tế và các cơ quan liên quan khác.